Τι είναι;
Ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο (συνήθως αναφέρεται σαν VPN, virtual private network) είναι ένα δίκτυο που χρησιμοποιεί κατά κύριο λόγο δημόσια τηλεπικοινωνιακή υποδομή, όπως το Διαδίκτυο, και δίνει τη δυνατότητα σε απομακρυσμένα γραφεία ή σε χρήστες που ταξιδεύουν να έχουν πρόσβαση σε ένα κεντρικό οργανωτικό δίκτυο.
Ένα VPN συνήθως απαιτεί από τους απομακρυσμένους χρήστες του δικτύου πιστοποίηση, και συχνά ασφαλίζει τα δεδομένα με τεχνολογίες κρυπτογράφησης για να εμποδιστεί η διάδοση των ιδιωτικών πληροφοριών σε μη εξουσιοδοτημένους τρίτους.
Πώς λειτουργεί;
Ένα VPN «κρύβει» την διεύθυνση IP του υπολογιστή σας, επιτρέποντας στο δίκτυο να την ανακατευθύνει μέσω ενός ειδικά παραμετροποιημένου απομακρυσμένου εξυπηρετητή (ενός υπολογιστή που λειτουργεί σε κάποιο μέρος του κόσμου), ο οποίος «τρέχει» από έναν VPN host (οικοδεσπότη). Αυτό με απλά ελληνικά, σημαίνει οτι μπορείς να «σερφάρεις» στο διαδίκτυο και τα δεδομένα που αναζητάς στη σελίδα που είσαι στα σερβίρει αυτό το VPN και όχι άμεσα ο υπολογιστής που διαθέτει τα δεδομένα αυτής της σελίδας. Αυτό πρακτικά σημαίνει οτι ο ISP (ο πάροχος του δικτύου σας) δε μπορεί να γνωρίζει τις σελίδες που επισκέπτεστε ή τα δεδομένα που λαμβάνετε ή στέλνετε. Στην ουσία το VPN λειτουργεί σαν ένα «φίλτρο», το οποίο μετατρέπει όλα σας τα δεδομένα σε «ακαταλαβίστικα». Ακόμα κι αν κάποιος καταφέρει να υποκλέψει αυτά τα δεδομένα, θα του είναι άχρηστα.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα χρήσης ενός VPN;
- Ασφαλής κρυπτογράφηση: Για να διαβάσει κανείς τα δεδομένα, πρέπει να διαθέτει το σωστό κλειδί αποκρυπτογράφησης αυτών το δεδομένων. Ένα αρκετά πολύπλοκο θέμα αυτό της κρυπτογράφησης, χρησιμοποιείται από το 1900 π.Χ. σε αιγυπτιακές επιγραφές, που δε θα αναπτύξουμε σε αυτό το άρθρο. Το σημαντικό είναι οτι τα δεδομένα σας είναι ασφαλή ακόμα και σε σύνδεση σε δημόσια δίκτυα.
- Απόκρυψη της θέσης σας: Για το λόγο ότι τα δεδομένα σας κάθε φορά σας «σερβίρονται» από έναν υπολογιστή διαφορετικό δεν είναι δυνατό να γίνει γνωστή ή τοποθεσία σας. Επίσης, τα VPN δε διατηρούν αρχείο με τις πληροφορίες τοποθεσίας των χρηστών τους. Κάποιες εταιρίες ίσως βέβαια να κρατούν αυτές τις πληροφορίες, αλλά δε τις μοιράζονται με τρίτους.
- Πρόσβαση τοπικό περιεχόμενο: Δεν είναι όλα τα δεδομένα διαθέσιμα από όλα τα μέρη του κόσμου. Κάποιες υπηρεσίες και ιστοσελίδες συχνά είναι διαθέσιμες μόνο από συγκεκριμένα μέρη του κόσμου. Για να ξεπεράσουμε αυτό το εμπόδιο, με τη σύνδεσή μας σε ένα VPN μπορούμε να «αλλάξουμε» τη χώρα από την οποία προσπαθούμε να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα.
- Ασφαλής μεταφορά δεδομένων: Αν εργάζεσαι απομαρκυσμένα, ίσως χρειαστεί να αποκτήσεις πρόσβαση σε δεδομένα της εταιρίας σου. Για λόγους ασφαλείας, αυτά τα δεδομένα απαιτούν ασφαλή πρόσβαση. Με τη χρήση ενός VPN, μπορούμε να συνδεθούμε σε ιδιωτικά δίκτυα και υπολογιστές χρησιμοποιώντας μεθόδους κρυπτογράφησης, μειώνοντας δραματικά το κίνδυνο διαρροής δεδομένων.
Τύποι VPN
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι VPN, οι οποίοι εξυπηρετούν συγκεκριμένες ανάγκες των χρηστών. Δε θα μπορέσουμε να αναλύσουμε όλους τους τύπους VPN, αλλά αυτούς που χρησιμοποιούμε πιο συχνά στη καθημερινότητά μας.
1. Απομακρυσμένη πρόσβαση
Ένα VPN για απομαρκυσμένη πρόσβαση συνδέει με ασφάλεια μια συσκευή σε μια εταιρική υποδομή. Αυτές οι συσκευές ονομάζονται endpoints και μπορεί να είναι από ένα laptop, ένας σταθερός ηλεκτρονικός υπολογιστής, ένα tablet μέχρι και ένα smartphone. Φανταστείτε την απομαρκυσμένη πρόσβαση σαν έναν υπολογιστή στο δίκτυο.
2. Site-to-site
Ένα VPN site-to-site συνδέει ένα γραφείο με παρακλάδια του γραφείου αυτού μέσω του Διαδικτύου. Συνήθως, αυτού του είδους συνδέσεις χρησιμοποιούνται όταν οι αποστάσεις κάνουν πρακτικά αδύνατο να υπάρχει απευθείας σύνδεση (φυσική σύνδεση με καλώδιο) μεταξύ αυτών των γραφείων. Γι' αυτό το λόγο χρησιμοποιείται εξοπλισμός αποκλειστικά για αυτή τη λειτουργικότητα, ώστε να διατηρεί δηλαδή μια σύνδεση μεταξύ των σημείων. Φανταστείτε το site-to-site σαν μια πρόσβαση ενός δικτύου σε ένα δίκτυο.
Υπάρχουν πολλά άλλα είδη VPN, με διαφορετικές λειτουργίες. Μερικά από αυτά είναι το Cloud VPN, Mobile VPN, SSL VPN, PPTP VPN, L2TP VPN, OpenVPN και φυσικά τα ακολουθούν και τα αντίστοιχα πρωτόκολλα.
Πώς μας προστατεύει;
Ένα VPN επιτρέπει, όπως αναφέραμε παραπάνω, την προστασία του χρήστη από αναξιόπιστα δίκτυα. Για παράδειγμα, αν συνδεθείς σε ένα δωρεάν ασύρματο δίκτυο, δε μπορείς να είσαι ποτέ 100% σίγουρος οτι είναι ασφαλές. Δε γνωρίζεις τη ροή των δεδομένων που στέλνεις ή λαμβάνεις. Δε γνωρίζεις με ποιον μοιράζονται αυτές οι πληροφορίες. Το VPN διασφαλίζει οτι όλη αυτή η δραστηριότητα σε δημόσια δίκτυα παραμένει ιδιωτική.
Επιπλέον, αποτελούν εξαιρετική μέθοδο απόκρυψης των δεδομένων περιήγησης. Πολλές κυβερνήσεις δε σέβονται την ιδιωτικότητα σου. Το ίδιο κάνουν και πολλοί πάροχοι διαδικτύου.
Υπάρχουν πολλοί πάροχοι αυτής της υπηρεσίας εκεί έξω με αναλυτικές περιγραφές των υπηρεσιών που παρέχουν και τον τρόπο που μπορείς να το εγκαταστήσεις. Φυσικά με το αντίστοιχο κόστος για την υπηρεσία αυτή.
Υπάρχει όμως και μια δωρεάν υπηρεσία, που όμως δεν αποτελεί και δεν αντικαθιστά μια λύση VPN. Πρόκειται για έναν περιηγητή, τον Tor , ο οποίος λειτουργεί με παρόμοια φιλοσοφία με τα VPNs, κρυπτογραφώντας, όμως μόνο την κίνηση που πραγματοποιείς στον περιηγητή, σε αντίθεση με το VPN που κρυπτογραφεί ολόκληρη την συσκευή.
Πηγές: el.wikipedia.org , kaspersky.com, cisco.com, cybernews.com, geeksforgeeks.org